Drie haibun

Het hart van de buurt ligt open. Met mijn fiets aan de hand passeer ik de gapende aorta. Onder mijn voeten trilt de grond van de kracht van een ronkende beademingsmachine. Tussen het werkpuin staat een bord: BYPASS. Een strakke pijl wijst naar een gleuf die afgezet is met plastic wegstoppers. Ik maneuvreer mijn fiets door de gleuf naar de stadskant en vraag me af of ik nu deel van de operatie of van het hart ben geworden. 

een vleugje stof maakt een salto boven de weg het nieuws is nog vers

*

Iedereen kent de ooievaarsnesten in de hoogste bomen van de buurt. Als de ooievaren jongen hebben, ontgaat het niemand. Minder opvallend is het komen en gaan in de twee grote coniferen aan de rand van het grasveld. Kinderen die nog geen zin hebben naar huis te gaan zitten geruisloos in de ene conifeer, en als ik even vakantie van mezelf nodig heb, steek ik het grasveld over naar de andere boom. 

het heeft geregend  een verliefde vliegmier kruist de ochtendlucht

*

Ik loop door de buurt met inkt in mijn jaszak. Als ik mijn hand uit de zak haal, hangen er woorden aan elke vinger. Ik verstop de woorden in mijn andere jaszak. Na de volgende hoek heb ik een armband van zinnen om mijn pols. Ik plaats de armband onder mijn muts en zet de wandeling voort. Als ik thuiskom en mijn muts afdoe, valt er een verhaal uit. Op het bovenste blad schrijf ik de auteurs op: inkt – vingers – muts – twee jaszakken. 

een gevlekte steen rolt over de straat het is lente roept de kievit

Vijf haibun: plaatsen

Gepubliceerd in Proefdruk #4, 2025.

Op een stille middag hoor ik achter de deur iemand ademen. Ik doe open, maar er
is niemand, alleen laaghangende wolken. Die leunen tegen het landschap, zoals op
de eeuwenoude rolschilderijen die ik eens zag in de half verduisterde ruimte van
het kunstmuseum in Hong Kong.

de laatste veerpont vertrekt in de verte een weemoedige fluit

*

Van mijn eerste reis naar het zuiden herinner ik me het vierkante plein waar heel
het dorp bij elkaar kwam zodra de zon begon te zakken. Jong en oud zat in de
schaduw van rijzige platanen en speelde een spel met stenen dat ik niet kon
volgen. Toch besloot ik er te blijven.

een colafles vol confetti in de grond verstopt wat een geheim

*

Eindelijk kan ik je gezicht plaatsen, zei een collega, nadat ze geweest was in het
noorden waar ik geboren ben.

een terloopse steen valt tegen een andere steen een hoge noot

*

In de tijd toen nog niet veel meer dan anderhalve backpacker op de Albanese
Alpen kwam, keek ik vanaf de berg naar het dal, waar ooit een rivier geweest was.
Nu liep er een stenen stroom waarlangs dorpelingen hun spullen en geliefden op
ezels voerden. De bouw van het eerste luxehotel zou snel beginnen.

In de dorre beek ligt een purperen sjaal het is nog geen avond

*

Het is te vroeg voor een klacht, zegt het algoritme. Tijdens het wachten lees ik
over een hoorzitting, waar alleen gegevens vastgesteld worden. Doorvragen is
niet toegestaan. Intussen heeft de servicepagina zich uitgewist.

een esdoornblad danst tussen de spaken van een oude omafiets

Drie haibun

DE LICHTVAL
Gisteren werd ik wakker met een beeld dat ik niet thuis kon brengen. Het had bekende contouren, ik moest het ergens pas hebben gezien. Afkomstig uit een droom was het niet. Mijn dromen zijn lucide, ze laten geen sporen na. Om van het raadsel af te zijn, besloot ik dat het een van de vluchtige flitsen was die soms op je netvlies blijven hangen. Maar vanochtend, toen ik mijn ogen opende, viel er licht tegen de muur van de kamer, en ik begreep dat dit het beeld was dat ik gisteren had gezien.

vergeten druppels licht vallen een echo gaat aan het geluid voor 


DE JAREN
Jaren gaan snel voorbij. Mijn jaren! Ik kan ze niet zomaar laten gaan. Daar heb ik iets op bedacht: zoals andere mensen elke dag een sudoku oplossen of drie nieuwe woorden in een vreemde taal leren, haal ik direct na het opstaan een verleden gebeurtenis op. Het lastige is dat de gebeurtenissen alle kanten op springen. Aan feitelijkheid hebben ze geen boodschap. Dat geeft me te denken: heb ik werkelijk geleefd, of is alles in mij alleen een denkbeeldige herinnering? 

vandaag gewekt door een ruisende radio: mijn wak in de tijd


HET HEDEN
Het heden vindt me een zeur. Het houdt van gezelligheid en kookt het liefst elke avond voor minimaal vijftien gasten. Die zingen en smakken de hele nacht door en houden mij uit mijn slaap. Daarom ga ik er meestal toch maar bij zitten. Als ik al bijna neerval van uitputting, hoor ik het heden achter mijn rug zuchten: ‘Niets aan te doen, ze kan zichzelf niet helpen.’ 

een oneindige stemoefening met Karawane, crescendo 

Drie haibun: rivieren

Gepubliceerd in Proefdruk #3 2024.

Volgens De arte natandi (1587) van de Engelse theoloog Everard Digby doet een zwemmer er goed aan om de rivier vooraf te inspecteren op giftige padden, stekende slangen, woekerend riet, doornen, stekels, distels, scherpe stenen, oude takken en overige zooi. Verder raadt hij aan iemand mee te nemen die groter en sterker is dan jijzelf – voor troost en volharding, ook bij koud water.

Luwte van de zomer een armslag trekt vlot voorbij dan een tweede

De drugsbaron Pablo Escobar had in de jungle een landgoed vol dieren uit verre streken. Na zijn dood legde de staat beslag op zijn bezittingen en werden de dieren verplaatst naar dierentuinen. Op vier nijlpaarden na. Die bleven achter en kregen flink nageslacht. Nu, dertig jaar later, zwemmen er honderden verwilderde nijlpaarden in de rivieren van het tropische binnenland van Colombia. Er wordt gesproken van een nijlpaardenplaag. De jacht is geopend. 

Het stille oppervlak van de rivier breekt het schuwe oog van het dier schrikt

Dezelfde Everard Digby geeft ook adviezen voor het droog over de rivier brengen van voorwerpen. Het gaat als volgt: ga op je rug in het water liggen. Strek je lichaam helemaal uit, beide armen recht in de lucht. Niet bukken, niet buigen – anders volgt verdrinking. Zo houden en dan maar dragen. Afgebeeld zijn een vogel en een onherkenbaar object, mogelijk een ratelklepper. 

Een nauwelijks zichtbare lijn van het mogelijke naar het reële

Bronnen
Everard Digby – askthepast.net en wikipedia.org
De nijlpaarden van Pablo Escobar - de Volkskrant, Animals Today en National Geographic
Alle afbeeldingen – askthepast.net

Drie haibun

Gepubliceerd in Proefdruk #2, 2023.

Over de herfst

Het is nu zover dat de zon de achterste hoek van de tuin niet meer bereikt. Ik heb altijd van de herfst gehouden, maar in de laatste jaren krijg ik steeds meer heimwee naar wat met het opduiken van gele bladeren voorbij is: niet zo zeer de zomer als wel de belofte van wat aan de herfst voorafging. 

Een telefoon vergeten op het ochtendgras spiegelt de wolken


Over de tijd

In de roman van Bae Suah zegt de verteller: de tijd gaat nergens heen. De toekomst is slechts een aangeklede vorm van onze huidige angst en hoop, en het verleden bestaat alleen in onze verbeelding. Als je dat aanneemt, begrijp je dat je even goed overal kunt blijven. Wat je doet of laat heeft geen bestendigheid.

Een dubbelgevouwen postkaart geschreven met een lichte hand


Bezoek aan het huis waarin ik vroeger woonde

Het huis is net zo wankel als toen. Er viel altijd iets te repareren, maar zelden pakte iemand de hamer als bijvoorbeeld een kastdeur op één scharnier hing of een trap scheef was getrapt. Als ik door het beslagen raam naar binnen kijk, herken ik het lelijke bankstel dat altijd al vervangen moest worden. 

Over de brug een warme bakker open in het vroege uur

TERUG NAAR HUIS